دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

حکیم محمد کاظم نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
  این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است. حکیم محمدکاظم نی‌ریزی از پزشکان سرشناس و نامی قرن سیزدهم هجری است. وی در نی‌ریز دیده به جهان گشود و تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود فراگرفت و جهت کسب معلومات بیشتر به سیر و سیاحت پرداخت و در شهرهای بزرگ آن روز در محضر اساتید زمان، مشغول به تحصیل شد و از هر مصاحبتی نکته‌ای آموخت و از هر گلستانی گلی چید و از هر خرمنی خوشه‌ای برداشت. او...

طبیب میرزا محمد مصلح
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است. در سال ۱۲۹۴ هـ. ق که منصور السلطنه شیبانی از ایل عرب شیبانی و داماد فتحعلی خان نی‌ریزی حاکم پیشین نی‌ریز به حکومت نی‌ریز منصوب گردید، میرزا محمد که در محله بازار نی‌ریز سکونت داشت مشغول طبابت بود. می‌گویند او پزشکی حاذق، جراحی ماهر و دارای اخلاق و صفاتی پسندیده بوده است به‌گونه‌ای که از فقرا حق ویزیت نمی‌گرفته و از افراد بی‌بضاعت کمترین ویزیت را دریافت می‌کرده است. بر...

میرزا محمد جعفرخان شعله
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از دیگر پهلوانان و دلاوران می‌توان از مرحوم میرزا محمد جعفرخان شعله، شاعر معروف نی‌ریزی نام برد. وی به ورزش زورخانه‌ای علاقه‌مند بوده و خود ید طولایی در این رشته‌ی ورزشی داشته است. نامبرده به علت شرکت در جنگ‌های محلی مدت‌ها از صحنه‌ی ورزش دور بوده است. در مورد قدرت بازوی او چنین نقل شده است که ایشان دارای هیکلی تنومند و انگشتانی درشت بود. در توصیف و چالاکی نامبرده نیز چنین آمده است که او اسب در...

شرح احوال محمد حسن نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد حسن نیریزی »
محمدحسن نیریزی، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. در کتاب احوال و آثار خوشنویسان، نامِ او «محمدحسین» آمده  و در فهرست کتابخانه مجلس شورای ملّی به‌اشتباه با عنوانِ «محمدحسن نیّری» از او یادشده است. کتابت نسخه‌ای از زاد المعاد علامه مجلسی از او برجا مانده است. زادالمعاد: تألیفِ محمدباقر مجلسی (متوفی ۱۱۱۰ یا ۱۱۱۱ ه. ق.)، قطع وزیری (۱۴ × ۲۱ سانتی‌متر)، هر صفحه ۱۶ سطر، به خط نسخ و تاریخ ۱۲۴۴ ه. ق. دارای سرلوح شنگرف...

شرح احوال و زندگانی فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزی »
فخرالدین احمد بن سلطان محمد نیریزی، نسخ‌نویسِ گمنامِ نیریز که در سده ۱۱ ه. ق.می‌زیسته است. نزدیک بودن دورانِ زندگی وی با میرزا احمد معروف، سبب شده که برخی آن دو را یکی بدانند؛ درحالی‌که لقب پدرش با لقبِ پدر میرزا احمد متفاوت و خود او نیز ملقب به فخرالدین است. استاد سمسار آن دو را یکی دانسته و در شرح احوال میرزا احمد گفته که او پس از راه یافتن به دربارِ شاه سلطان حسین صفوی (حک ۱۱۰۵ - ۱۱۳۵ ه. ق.)،...

شرح احوال و زندگانی محمد حسین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد حسین نیریزی(فرزند ملامحمدتقی) »
     محمدحسین فرزند ملامحمدتقی نی‌ریزی، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزدهم هجری قمری است. او در نی‌ریز، در خانواده‌ای اهل علم و هنر زاده شد. پدرش محمدتقی نیز در شمار خوشنویسانِ عصر خود بود. دانسته‌ها و اطلاعات ما درباره وی، محدود به چند اثری است که از او برجا مانده است. ۱ ـ الاسعاف فی شرح ابیات القاضی و الکشاف: این اثر تألیف خضربن عطاءاللّه موصلی (متوفی ۱۰۰۷ ه. ق.)، در شرح شواهد شعری تفسیر الکشاف زمخشری (متوفی ۵۲۸...

شرح احوال محمد تقى نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد تقی نیریزی »
محمدتقی نی‌ریزی، از خوشنویسانِ گمنام سده سیزده ه. ق. است که تنها یک قطعه از وی باقی‌مانده است. این قطعه به قلم نستعلیق نیم دودانگ و شکسته‌نستعلیق متوسط است، با رقم: «العبد المذنب الحقیر محمدتقی نی‌ریزی جهت برادر عزیزالوجود میرزا محمدرضا ... نوشته‌شده است». او پدر محمدحسین نی‌ریزی، از خوشنویسانِ توانا در قلم نسخ است، که بعدازاین به شرح احوال و آثارش می‌پردازیم....

شرح احوال و زندگانی سید هدایت الله فقیه
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید هدایت الله فقیه »
     سید هدایت الله فرزند سید محمد پیشنماز، در 24 جمادى الاولى سال 1320 ه . ق. در نیریز ولادت یافت. سید هدایت الله در همان نیریز نزد پدر و سید محمود متألّهى به تحصیل پرداخت و پس از پدر، امور شرعى مردم را بر عهده گرفت. او حدود 50 سال به عنوان خاتم منبریها، وعظ و ارشاد مردم را بر عهده داشت.      سید هدایت اللّه فقیه سرانجام در ذى‏ الحجه سال 1392 ه . ق. مطابق با...

شرح حال ساکت نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
     نام وى محمدابراهیم، فرزند محمد شریف ،متخلص به ساکت، از دانشمندان، شاعران و خوش‌‌نویسان فارس در سده13-14 ه .ق. بود. او را «میرزا ابراهیم» نیز خوانده‌‌اند . ساکت خود در مقدمه دبستان‌‌الفرصه از خویشتن با عنوان «محمدابراهیم بن محمد الشریف» و نیز در پایان مقدمه ،«حاج میرزاابراهیم » یاد کرده است . همچنان که او خود گفته است، اصلاً شیرازى بود و در نیریز ولادت یافت .     با توجه به گفته مؤلّف تذکره شعاعیه - تألیف در...

رساله فی المصادره المشهوره لاقلیدس (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
در منابع متقدم اسلامی، چون الفهرست ابن ندیم، آثار ابوریحان بیرونی، طبقات الامم و ... از این اثر نامی برده نشده است. چنانکه از عنوان آن آشکار است و سوتر نیز احتمال داده، این رساله به‌احتمال بخشی از کتاب شرح اصول اقلیدس نیریزی است. از این رساله چندین نسخه موجود است: نسخه‌ای به شماره ۵۹۲۷ در برلین؛ نسخه‌ای به شماره ۷ /۲۴۶۸ در کتابخانه ملّی پاریس ؛ نسخه‌ای به شماره ۵/۳۳۱ در کتابخانه آصفیه حیدرآباد  و نسخه‌ای به شماره ۵۹۷ در کتابخانه...